Hoe we energie halen uit digitale projecten
Aquafin en waterzuivering – die twee spreek je in één adem uit. Maar Aquafin en energie? Dat misschien nog niet. Daar komt nu verandering in. We zetten al een tijdje biogas om in elektriciteit. “En dankzij het #upstream team doen we dat nu veel slimmer.”
Head of Digital, Ronny, vertelt hoe.
Van water naar elektriciteit
First things first: biogas omzetten in elektriciteit – hoe werkt dat?
Slib is één van de nevenproducten die na het waterzuiveringsproces overblijft, een goedje met waarde! Want als slib gedroogd of vergist wordt, heb je een product dat volledig ingezet kan worden als groene energiebron en grondstof. Uit de vergisting van slib, ontstaat biogas. Deze gassen stockeren we bij Aquafin in een enorme gasballon. Daarnaast draait een biogasmotor die het gas omzet naar elektriciteit.
“Afvalwater van bijvoorbeeld bad en douche is vaak nog warm als het afgevoerd wordt. In plaats van dat te laten afvloeien kunnen we deze warmte eruit halen om gebouwen te verwarmen. Riothermie heet dat. Hetzelfde gebeurt met biogas. Waar dat vroeger simpelweg een residu van waterzuivering was, kunnen we hiermee nu elektriciteit opwekken”, aldus Ronny. En bij #upstream gingen we nog een stapje verder. “Ons digitaal team stelde de vraag: wat als we die gasmotor ook slim kunnen maken?”
Dat deden we. Zo’n gasballon werkt als een batterij die energie opslaat. Als er een bepaald niveau bereikt wordt, schiet de biogasmotor in werking. Maar we willen vermijden dat die installaties op volle toeren draaien op momenten dat er al te veel energie geproduceerd wordt, door bijvoorbeeld onze zonnepanelen. Dan produceren we meer elektriciteit dan we nodig hebben. De overtollige energie wordt dan wel op het net geïnjecteerd, maar op die piekmomenten is het elektriciteitsnet al overbelast en is geïnjecteerde stroom weinig waard.
Piekmoment? Aquafin helpt ‘n handje
Nu wekken we elektriciteit op, afhankelijk van verschillende parameters die voorspellen wanneer er meer of minder elektriciteit nodig is. Bij een piek kunnen wij zo onze opgewekte elektriciteit automatisch en op een slimme manier injecteren op het Elia-net en tekorten drukken. Dag op dag. Enkel wanneer het nodig is. Het komt er dus eigenlijk op aan om de elektriciteit die je zélf produceert in de mate van het mogelijke te verbruiken op de momenten dat de tarieven het hoogst liggen. Hoe minder elektriciteit je dan van het net moet halen, hoe minder je betaalt.
Wanneer de nood ‘t hoogst is
Enkele parameters waar we rekening mee houden?
- De elektrificatie van wagens, bijvoorbeeld.
Meer elektrische wagens betekent meer laadpalen – nu ook veel vaker bij mensen thuis. Daardoor is er doorheen de dag (op openbare parkings) én na de werkuren (thuis) veel meer elektriciteit nodig. - Of we kunnen kijken naar het gedrag van de mensen.
Aan het begin van de weekdag starten veel fabrieken hun installaties op, gaan in alle kantoren de lichten aan en de computers op, zetten gezinnen allemaal tegelijk hun koffie, … Dan ligt het verbruik, en dus ook de prijzen, veel hoger. Voor Aquafin, als grootverbruiker, is dat belangrijk. Onze elektriciteitstarieven verschillen van uur tot uur. Tijdens de nacht, maar ook ’s middags, is de elektriciteit veel goedkoper.
We halen deze data over de cloud op in samenwerking met Elia. Zij kunnen ons deze gegevens aanleveren en onze algoritmes voorspellen op hun beurt het gedrag van de mensen op basis van deze betrouwbare, live data.
Na regen komt zonneschijn
Momenteel draait zo’n 'slimme' gasmotor op 2 sites in Vlaanderen. En we hebben nog 14 gelijkaardige locaties. Nog kansen genoeg om als deel van ‘t digitale team je stempel te drukken op lange termijn, dus. Deze slimme digitale sturing verzoent energie-efficiëntie, kostenefficiëntie en maatschappelijke impact!
We bekijken momenteel of we ook de link kunnen maken met de energieproductie van de zonnepanelen op de sites van onze waterzuiveringsinstallaties. Als we genoeg elektriciteit uit de zonnepanelen opwekken, kunnen we dit inzetten voor ons eigen gebruik én het Elia-netwerk ontlasten. Was het een bewolkte, grijze week? Dan kan ons algoritme de gasmotor weer aan ‘t werk zetten.
Gas geven voor onze gasmotor?
Binnen tien jaar zal blijken dat deze initiatieven slechts kleine, eerste stapjes waren in een grotere, innovatieve transformatie”, gaat Ronny verder. “Daarom werken we graag samen met IT-ers en OT-ers die zaken in eigen handen nemen. Die gokjes durven wagen en fouten durven maken."
Onze programmeurs staan elke ochtend op, wetende dat ze die dag een verschil kunnen maken op milieu en maatschappij.