Mobiliteit, waterbeheer en belevingswaarde in één plaatje
In de 'wijk van de toekomst' gaan verkeersveiligheid, waterveiligheid en belevingswaarde hand in hand. Dat komt mooi tot uiting in de visie en het concept die we samen met de gemeente Overijse ontwikkelden voor de Marnixwijk.
De Marnixwijk in Overijse is een complexe wijk wat betreft ruimtelijke ordening. Ze ligt in een sterk hellend landschap en in de loop van de jaren zijn er heel wat verkavelingen en verhardingen bijgekomen. De lager gelegen zones van de wijk kampen dan ook geregeld met wateroverlast. Bijkomend is er stroomafwaarts een overstort op de Nellebeek, een ecologisch kwetsbare zijloop van de IJse. Via dat overstort komt bij regenweer te vaak verdund huishoudelijk afvalwater in de beek terecht. En ook het naburige dorp Elzer ondervindt wateroverlast door afstroming vanuit de Marnixwijk.
Net door de typische kenmerken van de Marnixwijk, volstaan standaardmaatregelen hier niet om de wateroverlastproblemen structureel op te lossen. Er was dus nood aan een alternatieve visie rond bronmaatregelen.
Fix the mix
In een eerste fase werd het veilig afvoeren van regenwater en het verminderen van de wateroverlast in de centraal gelegen Marnixlaan naar voor geschoven. In 2018 werd al een groot, bovengronds bufferbekken aangelegd, dat de meeste druk al moest wegnemen.
Maar dat is slechts een deel van de oplossing. Want om de wijk écht klimaatrobuust te maken, was er een visieplan nodig waarin het hemelwater maximaal ter plaatse wordt gehouden. Niet eenvoudig gezien de grote hellingen! De sleutel tot de oplossing vonden Overijse en Aquafin in een alternatieve benadering rond mobiliteit. Met het 'fix the mix'-principe worden alle verkeersvormen op een veilige en uitnodigende manier gemengd. Voor autoverkeer is er enkel bestemmingsverkeer mogelijk. Fietsers en voetgangers krijgen in dit principe voldoende fijnmazige verbindingen aangeboden.
De keuze voor bestemmingsverkeer maakt het mogelijk om van zowat alle straten éénrichtingsstraten te maken. En dat geeft enorme kansen voor ontharding en ruimte voor water. Op strategische plaatsen worden er buffer- en infiltratiezones voorzien, bermen worden vergroend en parkeerplaatsen worden waterdoorlatend.
De centrale Marnixlaan blijft wel een tweerichtingsstraat. Maar in plaats van vier verharde stroken (2x rijweg, 2x parkeerstrook) zullen er maar 2 stroken verharding overblijven. In het midden zal een blauwgroene zone worden aangelegd die het afstromende regenwater opvangt en sterk vertraagt. Het grote voordeel van zo'n centrale blauwgroene zone is dat ze niet voortdurend moet onderbroken worden voor opritten, waardoor er meer ruimte is voor het water en ecologische verbinding. Ook interessant is dat de strook zo buiten de zone voor nutsvoorzieningen valt.
Doordat er in deze visie maximaal wordt ingezet op bovengrondse buffer- en infiltratiesystemen, kan het volledige ondergrondse systeem bewaard blijven voor afvalwater. Hierdoor moet er geen tweede buis (voor regenwater) bijkomen en dat heeft een positieve impact op de investeringskost. Ook tijdens de uitvoering heeft dit concept zijn voordelen: er kan in fases gewerkt worden en er zijn geen tijdelijke constructies nodig.